Author :
Abstract
Bu araştırmanın amacı, fen bilimleri öğretmen adaylarının bilimin doğasına ilişkin inanç düzeylerini incelemektir. Araştırmada tarama deseni kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2019-2020 öğretim yılı bahar döneminde, bir eğitim fakültesinin fen bilgisi öğretmenliğinin üçüncü ve dördüncü sınıflarında öğrenim gören 96 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak Özgelen (2013) tarafından geliştirilen, beş alt boyuttan oluşan, Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı .83 olan Bilimin Doğası Ölçeği kullanılmıştır. Öğretmen adaylarına uygulanan ölçekten elde edilen verilere ilişkin betimsel istatistikler ve bağımsız örneklemler t-testi analizi kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, üçüncü ve dördüncü sınıf öğretmen adaylarının bilimin doğasına ilişkin inanç düzeyleri arasında üçüncü sınıftaki öğretmen adayları lehine anlamlı bir fark bulunurken, cinsiyet değişkeni açısında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Öğretmen adaylarının bilimin doğası ölçeğinin “Bilimsel Bilginin ve Bilim İnsanının Özellikleri”, “Bilimde Öznellik ve Teknoloji”, “Sosyal Kültürel Yapı” alt boyutlarından aldıkları toplam puanlar üçüncü sınıf öğretmen adayları lehine anlamlı farklılık gösterdiği, ancak “Değişime Açık Olma” ve “Bilimde Teorilerin Yeri” alt boyutları için puanlar arasından anlamlı farklılık bulunmamıştır. Araştırmaya katılan öğretmen adaylarının bilimin doğası ölçeğinin her bir alt boyutundan aldıkları puanlar acısından inanç düzeylerinin “İyi” veya “Çok İyi” düzeylerinde olduğu görülmüştür.
Keywords
Abstract
The aim of this reseach is to examine the belief levels of pre-service science teachersaabout the nature of science. Scanning method was used in the research. The sample of the study consists of 96 pre-service scienceeeteachers studying in the third and fourth grades of science teaching at a faculty of education in the spring semester of the 2019-2020 academic year. The Nature of Science Scale, which was developed by Özgelen (2013), consisting of fivessub-dimensions and with a Cronbach Alpha reliability coefficient of .83, was used as the data collection tool. Descriptive statistics and independent samples t-test analysis regarding the data obtained from the scale applied to pre-service teachers were used. According to the results of the analysis, there was a significant difference between third and fourth grade pre-service teachers' belief levels about the nature of science in favor of the third-grade teacher candidates, but no significant difference was found in terms of gender variable. The total scores of the teacher candidates from the sub-dimensions of "Features of Scientific Knowledge and Scientist", "Subjectivity and Technology in Science", "Social Cultural Structure" of the scale of the nature of science differ significantly in favor of the third-grade pre-service teachers, however, no significant difference was found between the scores for the sub-dimensions of "Openness to Change" and "The Place of Theories in Science". It was observed that the belief levels of the pre-service teachers participating in the study were at "Good" or "Very Good" levels in terms of the scores they got from each sub-dimension of the nature of science sclae.
Keywords
- Abd-El-Khalick, F. ve Lederman, N.G. (2000). Improving science teachers' conceptions of nature of science:
- Abd-El-Khalick, F. ve Lederman, N.G. (2000). Improving science teachers' conceptions of nature of science: a critical review of the literature. International Journal of Science Education, 22 (7), 665-701.
- Abd-El-Khalick, F., Bell, R. L., Lederman, N. G. (1998). The nature of science and instructional practice: Making the unnatural natural. Science Education, 82, 417-436.
- Akerson, V. L., Abd-El-Khalick, F., & Lederman, N. G. (2000). Influence of a reflective explicitactivitybased approach on elementary teachers‘ conceptions of nature of science, Journal of Research in Science Teaching, 37(4), 295-317.
- Akerson, V. L. & Abd-El-Khalick, F. (2003). Teaching elements of nature of science: A yearlong case study of a fourth grade teacher. Journal of Research in Science Teaching, 40, 1025-1049.
- Akgün ve Özenoğlu, (2018) Sınıf Öğretmenlerinin Bilimin Doğasına Yönelik Görüşleri, Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2), 165-190.
- Aslan, O. (2009). Fen ve Teknoloji Öğretmenlerinin Bilimin Doğası Hakkındaki Görüşleri ve Bu Görüşlerin Sınıf Uygulamalarına Yansımaları. Doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Aslan, O., Yalçın, N., & Taşar, M. F. (2009). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin bilimin doğası hakkındaki görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Journal of Kırşehir Education Faculty, 10(3), 1-8.
- Beşli, B. (2008). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Bilim Tarihinden Kesitler İncelemelerinin Bilimin Doğası Hakkındaki Görüşlerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
- Bora, N. D. (2005). Türkiye Genelinde Ortaöğretim Fen Branşı Öğretmen ve Öğrencilerinin Bilimin Doğası Üzerine Görüşlerinin Araştırılması. Doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Canpolat, E. (2016). Ortaöğretim fen ve sosyal branşı öğrencilerinin bilimin doğası üzerine görüşleri, Turkish Journal of Educational Studies, 3(3), 21-41.
- Çakmak, S. (2017). Fen Bilgisi Öğretmenlerinin ve Öğretmen Adaylarının Bilimin Doğasına İlişkin Görüşleri. YÖK Ulusal Tez Merkezi (Tezno:485994 (20).
- Çokadar, H. ve Demirtel, Ş. (2012). Doğrudan Yansıtıcı etkinliklerle öğretimin öğrencilerin bilimin doğasıanlayışlarına ve fene yönelik tutumlarına etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (31), 67- 79.
- Dalak, (2017). 5E Öğrenme Modelinin Ortaokul 5. Sınıf Öğrencilerinin Zihinsel Yapılarına ve BiliminDoğasını Öğrenmelerine Etkisinin İncelenmesi. Yüksek lisans tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
- Doğan Bora, N. & Abd-El-Khalick, F. (2008). Turkish grade 10 students’ and science teachers’ conceptions of nature of science: a national study. Journal Of Research In Scıence Teaching, 45, 1083-1112.
- Dursun, B. (2015). Fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimin doğası ve teknoloji hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
- Eve, R. ve Dunn, D. (1990). Psychic powers, astrology, & creationism in the classroom. American Biology Teacher, 52(1), 10–21.
- Gücüm, B. (2000, Ekim). Fen bilgisi öğretmenliği öğrencilerinin bilimsel bilginin yapısını anlama düzeyleri üzerine bir araştırma. IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi, Ankara.
- Gül, Ş. ve Erkol, M. (2016).An Investigation of Prospective Science Teachers’ Conceptions towards the Nature of Scientific Knowledge, Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 9(4), 642-661.
- Hanuscin, D. L., Lee, M. H., & Akerson, V. L. (2011). Elementary teachers' pedagogical content knowledge for teaching the nature of science. Science Education, 95(1), 145-167.
- Karaman, A. & Apaydın, S. (2014). Fizik, fen bilgisi ve sınıf öğretmenlerinin bilimin doğası konusundaki gelişimleri: Yaz bilim kampı örneği. İlköğretim Online, 13(2), 377‐393.
- Kenar, Z. (2008). Fen bilgisi öğretmen Adaylarının Bilimin Doğası Hakkındaki Görüşleri. Yüksek Lisans Tezi. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
- Korkmaz, D. (2018). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Bilimin Doğası Hakkındaki Görüşlerinin Belirlenmesi. Yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
- Köseoğlu, F., Tümay, H. ve Budak, E. (2008). Bilimin doğası hakkında paradigma değişimleri ve öğretimi ile ilgili yeni anlayışlar. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(2) (2008) 221-237.
- Köseoğlu, F.,Tümay H., Üstün U. (2010). Bilimin doğası öğretimi mesleki gelişim paketinin geliştirilmesi veöğretmen adaylarına uygulanması ile ilgili tartışmalar. Ahi Evran Ün., Kırşehir Eğitim Fak. Dergisi, 11 (4), 129-162.
- Kubilay Tatar, M ve Özenoğlu, H., (2018), Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Bilimin Doğası Bilgisine veÖğretimine İlişkin Öz-Yeterlik İnançları, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 46, 261- 293.
- Kutluca, A. Y. (2016). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Sosyobilimsel Argümantasyon Kaliteleri ileBilimin Doğası Anlayışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Doktora tezi, Kastamonu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kastamonu.
- Lederman, N.G. (1992). Students‟ and teachers‟ conceptions of the nature of science: A review of the research. Journal of Research in Science Teaching, 29, 331–359.
- Lederman, N. G. and Abd-El-Khalick, F. (1998). Avoiding De-Natured Science: Activities That PromoteUnderstanding of the Nature of Science. In W. Mccomas (Ed.), The Nature of Science in Science Education: Rationales and Strategies. Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.
- Lederman, N. G. (1999). Teachers' understanding of the nature of science and classroom practice: Factors that facilitate or impede the relationship, Journal of Research in Science Teaching, 36(8), 916- 929.
- Liu, A.Y., & Lederman, N.G. (2007). Exploring prospective teachers’ worldviews and conceptions of nature of science. International Journal of Science Education, 29(10), 1281-1307.
- Lederman, N. G., Abd‐El‐Khalick, F., Bell, R.aL, & Schwartz, R. S. (2002). Views of nature of sciencequestionnaire: Toward valid and meaningful assessment of learners' conceptions of nature of science. Journal of Research in Science Teaching, 39(6), 497-521.
- Merriam, S. B. (2013). Nitel Araştırma: Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber (3. Baskıdan Çeviri, Çeviri Editörü: S. Turan), Ankara: Nobel Yayınevi.
- Mıhladız, G., & Doğan, A. (2012). Fen ve teknoloji öğretmenleri ve öğretmen adaylarının bilimin doğasıkonusundaki alan bilgilerinin karşılaştırılması. E-International Journal of Educational Research, 3(1), 78-Morgil, İ., Temel, S., Seyhan, H. G, Alşan, E. U. (2009). Proje Tabanlı Laboratuvar Uygulamasınınöğretmen adaylarının bilimin doğası konusundaki bilgilerine etkisi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 6(2), 92-109.
- Moss, D. M., Abrams, E. D., & Robb, J. (2001). Examining student conceptions of the nature of science. International Journal of Science Education, 23, 771-790.
- Muğaloğlu, E. Z. (2006). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Bilimin Doğasına İlişkin Görüşlerini Açıklayıcı Bir Model Çalışması. Doktora tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Özcan, I. (2011). Bilimin doğası inanışlarına yönelik bir ölçeğin geliştirilmesi ve fen bilgisi öğretmenadaylarının bilimin doğası inanışlarının tespiti. . (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edildi. (Tez no:298611).
- Özcan, I.,ve Turgut, H., (2014). Öğretmen Adaylarının Bilimin Doğası İnanışlarının Tespiti: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması, Sakarya University Journal of Education, 4 (2), 38-56
- Özgelen, S. (2012). Bilimin Doğası Ölçeğinin Geliştirilmesi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(2), 711-736.
- MEB, (2006). İlköğretim Kurumları Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6, 7, ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı, Ankara.
- MEB, (2013). İlköğretim Kurumları Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6, 7, ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı, MEB, (2018). Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6, 7, ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı, Ankara.
- Saban, A. İ. ve Saban, A. (2014). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin bilimin doğası hakkındaki görüşlerinincinsiyet ve sınıf düzeyine göre incelenmesi. Gaziantep University Journal of Social Sciences. 13(4),1121-Saraç, E. (2012). Sınıf öğretmenleri ve sınıf öğretmeni adaylarının bilimin doğasına ilişkin görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
- Schwartz, S. R. and Lederman, N. G. (2002). “It s the nature of the beast”: the Influence of knowledge andintentions on learning and teaching nature of science. Journal of Research in Science Teaching, 39(3), 205-Tairab, H.H. (2001). How do Pre-service and ın-service science teachers view the nature of science and technology? Research in Science & Technological Education, 19 (2) 235-250.
- Taşar, F.T. (2003). Teaching History And The Nature Of Science İn Science Teacher Education Programs, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (13), 30-42.
- Taşdere, A. (2018). Fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimin doğasına yönelik pedagojik alan bilgisigelişimlerinin incelenmesi. Doktora tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.Tatar, E. Karakuyu, Y. ve Tüysüz, C. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının bilimin doğası kavramları: teori, yasa ve hipotez, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (15), 363-370.
- Yalçın, S. A. Kahraman, S. Açışlı, S. Yılmaz, Z. A. (2010). Fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimin doğası konusundaki görüşlerinin tespit edilmesi. EÜFBED-Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3(2), 181-197.
- Yaşar, Ş., Ayaz, A., Kaptan, F. ve Gücüm, B. (1998). Fen bilgisi öğretimi, Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
- YÖK, Eğitim Fakültelerinde Uygulanacak Yeni Programlar Hakkında Açıklama. (2006).https://www.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/egitim-fakultesi-ogretmen-yetistirme-
- lisans-programlari.pdfadresinden 07.03.2021 tarihinde alınmıştır.
- Lisans-Programlari/Fen_Bilgisi_Ogretmenligi_Lisans_Programi.pdf adresinden 07.03.2021 tarihinde alınmıştır
